ضرورت توجه به تکنولوژی های نوین در آموزش و پرورش
1
ضرورت توجه به تکنولوژی های نوین در آموزش و پرورش
علیرضا مرآتی* ، دکتر مریم اسلام پناه ، مرضیه خمیس آبادی
6 تهران، ایران 61- *- مربی گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، صندوق پستی 963
alirezamerati60@yahoo.com
- استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد کرمانشاه
- کارشناس روانشناسی ،دانشگاه پیام نور
چکیده
آموزش و نحوه انجام آن از زمانهای بسیار دور همواره مورد نظر نظریه پردازان و فلاسفه بوده و هست، به خصوص در
دوران حاضر که علوم هرچه بیشتر به سمت تخصص و تجربه گام بر می دارند و از این رو انتقال یافته های جدید به
نسلهای جدید بسیار حایز اهمیت است. از این منظر ابزارها و وسایل کمک آموزشی نوین جایگاه ویژه ای در فرایند
آموزش دارند. از یک منظر کلی وسایل کمک آموزشی را به دو دسته وسایل آموزشی معیار و تسهیل کننده تقسیم کرده
اند و از منظر دیگر به وسایل نورتاب و غیر نورتاب تقسیم شده. البته اینگونه تقسیم بندی ها دلیل برتری یکی بر دیگری
نیست. بلکه اهمیت یک وسیله کمک آموزشی، چگونگی انتخاب و به کارگیری آن در فرایند آموزش با توجه به امکانات،
شرایط و موقعیت آموزشی است.پس از تعیین ویژگیهای فراگیران و تعیین محتوای مطالب آموزشی و همچنین اهدافی که
فراگیران باید به آنها نایل شوند نوبت به انتخاب رسانه آموزشی می رسد. بنابراین لازم است تا با شناخت دقیق از این
رسانه ها، مناسبترین آنها را انتخاب نماییم. اشتباهی که در اکثر منابع و نظریه ها در کشور ما دیده می شود این است که
ما تصورمان از رسانه آموزشی تنها معطوف به سخت افزارهای آموزشی است و این در حالی است که بخش اعظمی از
تکنولوژی آموزشی مربوط به برنامه و محتوا و شیوه های نوین یادگیری و تفکر است. این مقاله با محور قرار دادن استفاده
از تکنولوژی های نوین با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از اطلاعات کتابخانه ای به دنبال آن است تا به نقش
محوری وسایل آموزشی نوین در آموزش و پرورش بپردازد.
کلید واژه ها: اینترنت، فن آوری اطلاعات، آموزش، یادگیری
* عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی
کارشناس روانشناسی
2
مقدمه
علوم تربیتی به عنوان متولی امر آموزش ، عهده دار وظیفه یاددهی و یادگیری است و این رشته در دل خود گرایشهایی
دارد که از جمله آنها می توان به تکنولوژی آموزشی به عنوان رشته ای نوین اشاره کرد. این رشته در طول عمر کوتاه خود
دوره های گوناگونی را طی کرده که از لحاظ ویژگی می توان آنها را به :
- ابزار و وسایل
- مواد آموزشی
- نظامهای درسی
- 4 نظامهای آموزشی
- 1 نظامهای اجتماعی
تقسیم نمود )خدیجه علی آبادی، 11 (. همانگونه که مشاهده می شود در تمامی دوره ها هیچگاه یک رسانه به تنهایی
نتوانسته جای معلم را بگیرد بلکه این وسایل تنها به معلم کمک می کنند که بهتر درس بدهد و در زمان کوتاهتری
مطالب را به دانش آموزان تعمیم دهد. بنابر این تنها باید در انتخاب رسانه نهایت دقت را نمود. مسلم است که یک رسانه
آموزشی بدون در نظر گرفتن اینکه چرا و چگونه باید آن را به کار برد انتخاب نمی شود. انتخاب وسیله باید بر اساس
روشها و امکاناتی که در یک مجموعه آموزشی قرار دارد انجام گیرد.)پاول هنری، 11 ( بنابر این مهمترین عوامل موثر در
لزوم کاربرد تکنولوژی آموزشی را می توان چنین بر شمرد:
- هماهنگی و همکاری نظام آموزشی با پیشرفت سریع علوم و تکنولوژی
- رفع، کاهش و پیشگیری از افزایش مسائل و مشکلات نظام آموزشی
- مشارکت و فعالیت هرچه بیشتر حواس فراگیران در جریان آموزش به منظور تحقق یادگیری بنیادی و موثر
این الزامها در استفاده از تکنولوژی آموزشی فواید عمده ای می تواند به همراه داشته باشد که از آنجمله:
- تکنولوژی می تواند آموزش و یادگیری را انفرادی کند.
- راه حل لازم را برای طراحی شرایط ارائه دهد که از همه روشها نزدیکتر شود
- دسترسی به فرهنگ آموزش را به طور یکسان برای همه میسر می سازد
- 4 تکنولوژی در پی حلقه های گمشده ای است تا بتواند به وسیله آنها رشته های وسیع و گسترده از علوم و دانش
را به هم متصل نماید.
- 1 وسیله آموزشی راهی است برای بهره بردن و تغییر وضعیت موجود
الیوت آیزنر به درستی وظیفه اصلی آموزش و پرورش و برنامه های درسی آن را گسترش ظرفیتهای انسانی در ذیل
دانسته:
- گسترش ظرفیت قضاوت
- گسترش تفکر انتقادی
- گسترش سواد با معنا
-4 گسترش همکاری
4Ellotw.eisner
3
) -1 گسترش زمینه خدماتی )محمدی، 19 ،ص 11
تاریخچه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در ایران
تاریخچه رایانه در ایران رامی توان به 4 دوره تقسیم کرد:
- پیدایش : رایانه در سال 4 وارد ایران شد. بدین ترتیب پیدایش رایانه در ایران تقریبا 1 سال بعداز ظهور رایانه در
کشورهای صنعتی بود.
- توسعه : دوره توسعه رایانه در ایران از سال 11 آغاز و تا سال 91 به طول انجامید. این دوره همراه با رقابت
زیادبرای خریدسخت افزار،پیاده سازی سیستمهای عظیم نرم افزاری،استخدام هرچه بیشتر نیروی انسانی و دنبال کردن
برنامه های جامع با توجه به واقعیتهای فنی و نیروی انسانی کشور بود.
- بازنگری: باظهور انقلاب اسلامی، در زمینه رایانه نیز تغییر و تحولاتی صورت گرفت و درنهایت تا سال 16 یک سری
باز نگری کلی انجام شد.
-4 بلوغ: پس از باز گشایی دانشگاهها در سال 9 مرحله بعدی رشد رایانه آغاز شد و هر دو شاخه نرم افزار و سخت
افزار رشد فراوانی یافتند،از مهمترین کارهای این دوره می توان پردازش خط و زبان فارسی را نام برد.) علیرضا
) معینی. 1
انواع کشورها از لحاظ رشد فاوا:
در آخرین تقسیم بندی، کشورهای جهان به لحاظ دسترسی به فن آوری اطلاعات و ارتباطات به 1 دسته تقسیم می
شوندکه عبارتند از:
- پیشتازان 1 : این دسته از کشورها درصداز کشورهای جهان ازجمله:آمریکا،سنگاپور،آلمان است که به عنوان پیش
قراولان توسعه فن آوری اطلاعات و با سرمایه گذاری هنگفت در این مسیر حرکت می کنند.
- تند روندگان: این دسته از کشورها شامل درصد از کشورهای جهان مانند ایتالیا،مجارستان و کویت است که با برنامه
ای مدون و با اندکی تاخیر در پی کشورهای دسته اول در حرکتند.
- آیندگان: این دسته از کشورها شامل 1 درصد ازکشورها ازجله:آفریقای جنوبی،شیلی و روسیه است که با درک وضعیت
راهبردی فن آوری اطلاعات ، برنامه ریزیهای کلانی را برای به دست گرفتن این فرصت آغاز کرده اند.
- آغاز گران : این دسته شامل 6 درصد از کشورها نظیر :چین،مصر،فیلیپین است که در ابتدای راه حرکت به سمت فن
آوری اطلاعات هستند.
- بازماندگان: این دسته شامل 3 درصد از کشورهای جهان ازجمله عراق،ویتنام و سومالی است که هیچ گونه برنامه
مدونی برای توسعه اطلاعات در این زمینه ندارند. بنابر این دسته بندی ملاحظه می شود که حدود 11 درصد از کشورهای
جهان که کشور ما نیز جزء آنها می باشد از قافله شتابان انقلاب اطلاعاتی عقب مانده اند که مهمترین دلیل آن فقدان
) سیاستگذاری راهبردی و عدم تدوین برنامه توسعه اطلاعات است.)علیرضا مرآتی، 13 ،ص 4
5.pioness
4
ضرورت استفاده از فاوا
به عقیده کمیته فن آوری اطلاعاتی شورای ملی پژوهش ایالات متحده آمریکا ضرورت های آگاهی از فاوا عبارتند از:
- دلایل شخصی : امروزه بسیاری از امور زندگی به کمک فاوا انجام می شود که برای رفع نیازهای زندگی بایدازآن اطلاع
یافت ، البته این امر در کشورهای پیشرفته بیشتر محسوس است ودر چند سال اخیر به خوبی نمایان گردیده است.به
عنوان مثال با استفاده از صفحه گسترها و بانکداری الکترونیک امور مالی انجام می شود و یا افراد از طریق پست
الکترونیک 9 بایکدیگر ارتباط دارند.
- دلایل شغلی : فاوا اثرات بسیار قابل توجهی در بهبود مشاغل افراد می گذارد که از جمله آنها می توان به افزایش
رضایت شغلی به دلیل یادگیری مستمر و افزایش ارتقاء شغلی،افزایش کارایی شغلی و افزایش سود،به دلیل انطباق بهتر و
بیشتر افراد و سازمانها با نیازهای محیط کار اشاره نمود.
- دلایل آموزشی : فاوا عنصری توانبخش در بسیاری از فرصتهای آموزشی به شمار می آیدو می تواند یادگیرندگان را به
طیف وسیعی از منابع آموزشی هدایت کند.آموزش مدام برداشتن محدودیتهای زمانی ،مکانی، سنی و جنسی در آموزش،
بهبود آموزش در اثر استفاده از فن آوری های به روز شده از جمله دلایل آموزشی آگاهی از فاوا می باشند.)نازنین کریم
) زاده. 13 .ص 1
- دلایل اجتماعی : تحقق مردم سالاری بر مدنیت آگاهانه استوار است و فاوا فراهم کننده فرصت وبستری برای ابراز
آزادانه افکار شخصی و اتصال این افکار در سراسر جهان می باشد.
علل اهمیت استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش
بدون شک فاوا در بسیاری از کشورهای جهان به علت ماهیت علمی مبتنی بر توسعه دانش مورد توجه قرار گرفته
است. هر کشوری نیز با توجه به توان تخصصی مسئولین خود و میزان اطلاع آنها در توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات
پیشرفت های متفاوتی داشته اند.کشورهای خط مقدم تولید دانش، در این راه نیز جزو پیشگامان استفاده و توسعه سریع
این پدیده بوده اند و بیشترین منافع را نیز از آن خود کرده اند و می روند تا فاصله دیجیتالی خود را با بسیاری از
کشورهای در حال توسعه و عقب مانده بیشتر کنند. طبق اطلاعات شرکت Et forecasts تاسال 111 میلادی
جمعیت استفاده کنندگان شبکه جهانی اینترنت به 1 میلیارد نفر خواهد رسید.اغلب این رشد مربوط به منطقه آسیا و
آمریکای لاتین خواهد بود.سیستمهای اینترنت بدون سیم با سرعت در حال رشد است و تا سال 111 میلادی طبق
همین منبع 91 درصد استفاده کنندگان از این سیستم استفاده می کرده اند.شبکه های باند وسیع و پرسرعت اینترنت در
حال گسترش است و توسعه آن فرهنگ جدیدی را در جهان حاکم خواهد کرد.گسترش مدارس و دانشگاههای مجازی با
سرعت شگفت آوری رو به گسترش است. به عنوان مثال تنها در آمریکا سه هزار دانشگاه مجازی وجود دارد. بدینگونه
است که عدم استفاده از فاوا موجب نابرابری در استفاده از فرصتهای آموزشی می شود و عمق این نابرابری در بین
کشورهای پیشرفته و در حال توسعه قابل مشاهده است.
6.E mail
5
شاخصهای رشدفن آوری اطلاعات
شاخصهایی که برای رشد فن آوری اطلاعات در نظر گرفته شده است از این قرار می باشد:
. سوار کردن رایانه شخصی: آشنایی با قطعات یک رایانه و تجهیزات جانبی و اصلی آن و نیز اتصال آنها به یکدیگر.
. استفاده از امکانات اساسی سیستم عامل: توانایی نصب نرم افزارهای جدید،حذف نرم افزارهای ناخواسته،توانایی یافتن
میزان فضای موجود بر روی دیسک و ... .
. استفاده از یک واژه پرداز برای ایجاد یک سند متنی،توانایی انتخاب فونت،شماره گذاری صفحات،تنظیم و ویرایش
اسناد و نیز یکپارچگی تصویر و دیگر داده ها.
4. استفاده از سیستمهای نموداری و یا هنری برای ساختن تصویر،اسلاید،یا دیگر بازخوردهای بصری.
1.اتصال یک رایانه به شبکه شامل اتصال سیستم تلفن به رایانه و ایجاد اشتراک نزدیک یک ارائه کننده خدمات اینترنت.
9. استفاده از اینترنت برای یافتن اطلاعات و منابع و استفاده از مرورگرهای کاوشگر.
3. استفاده از صفحه گسترده برای مدل سازی فرایند های ساده یا جدول های مالی.
1.استفاده از رایانه برای برقراری ارتباط با دیگران.
6. استفاده از یک سیستم داده پایگاهی برای سازماندهی اطلاعات سودمند و دسترسی به آن.
فواید به کارگیری IT در آموزش و پرورش
به کارگیری فن آوری اطلاعات جدای از اینکه هزینه ها را کاهش می دهد و نیز باعث یادگیری بهتر ، صرفه جویی در
زمان،تقویت ارتباط بین مراکز آموزشی واستفاده از امکانات دیداری _ شنیداری می شود ،مزایای دیگری دارد که عبارتند
از:
. یادگیری انعطاف پذیر 3 : IT با قابلیتی که در مقدار و تنوع منابع و رسانه های اطلاعاتی لازم برای یادگیری دارد وبا
خدمت گیری از کارکردهای دیگر زمینه طرح ریزی عمل و ارزیابی انعطاف پذیر ، متنوع و گسترده را به صورتی اقتضایی
) فراهم می آورد)اعظم ملایی نژاد. 1 ص 4
. پشتیبانی و بهبود کیفیت آموزش و یادگیری: انگیزه اولیه کاربرد IT به طور کلی در آموزش مبتنی بر این باور است
که IT شکلهای پیشرفته تر و بهتر آموزش و یادگیری را حمایت و پشتیبانی می کنند.
نفش فاوا در آموزش و پرورش آینده
به اعتقاد بیشتر صاحبنظران ، تئوری های طراحی آموزشی نیازمند فراهم آوری و راهنمایی برای کاربرد ابزارهای فن
آوری اطلاعات می باشد 1 .فاوا مکمل نظام آموزشی است نه جایگزین آن و هدف از توسعه آن بهبود و کار آمد ساختن
منابع آموزش و پرورش به ویژه منابع انسانی است.)رحیم عبادی. 1 .ص ( آموزش و پرورش در آینده بنابر عقیده
)الوین و هایدی تافلر( مبتنی بر دانایی و قوه تفکر و قدرت خلاقیت است . کشورهای توسعه یافته این را مد نظر قرار داده
و آموزش و پرورش خود را بدان سو سوق می دهند . به عنوان مثال کور استرالسا از سال 666 با انتشار بیانیه ای موسوم
به بیانیه ) آدلایت ( به کار گیری فاوا را درآموزش و پرورش مورد توجه قرار داد و بر اساس این بیانیه دانش آموزانی که از
7.Flexible learning
8.chen . j 2006
6
مدرسه فارغ التحصیل می شوند باید افرادی خلاق و با سواد اطلاعاتی باشند . ) طیبه امام جمعه 1 . ص ( وسعت
دستیابی به فاوا از طریق راههایی نظیر وسایل ارتباط از راه دور ،تسهیلات رایانه ای،استفاده از ماهواره و نیز بزرگراههای
یادگیری که شامل ترکیبی از فن آوری های ارتباطی و اطلاعاتی هستند و از طریق کلاسهای مجازی و کاربرد وسیع
شبکه ها در کتابخانه ها فراهم می شود یکی از کاربردهای استفاده از فن آوری آموزش مجازی است.)رقیه
بابایی، 1 .ص 91 ( فرصتهای یادگیری در طول عمر برای همه از طریق گسترش توانمندی های موسسات آموزشی با
سیستم بازمهیا می شود.)ویلانوا. 1 .به نقل از شریفی(
امروزه ظهور فن آوری های جدید ارتباطی و اطلاعاتی برتمام ابعاد زندگی انسان قرن بیست و یکم تاثیر گذاشته است که
مهمترین واساسی ترین تاثیرآن در بخش آموزشی است که این خود منجر به تحولات اجتماعی ،فرهنگی ،اقتصادی و
سیاسی شده است و تعدادی از اثرات آن 6 در آموزش به شرح زیر می باشد:
- آموزش فاوا از این نظر اهمیت دارد که مهارت مهمی برای ورود به جامعه اطلاعاتی مورد نیاز است.
- تکنولوژی اطلاعات نخست به عنوان خودکارسازی کارکرد دریافت اطلاعات در کلاسها مورد استفاده قرار می گرفت، اما
اکنون تکنولوژی اطلاعات در تمام اوقات در دسترس افراد می باشد. این امر آموزش را از محیطهای ثابت آموزشی خارج و
به پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و دانشجویان کمک بسیاری نموده است.
- فاوا آموزش را متحول می کند،محدودیتهای زمانی و مکانی، سنی وجنسی در آموزش را از بین می برد.)محمدکریم
) زادگان. 1
) بهبود آموزش و وسعت ابعاد آموزشی در تمام جنبه های زندگی.)مریم تیموریان. 1
). - سرعت آموزش را افزایش می دهد که نهایتا به استفاده بهتر از زمان منجر می گردد.)میترا دیلمقانی. 1
- ایجاد انگیزه در دانش آموزان و معلمان و تبدیل کلاس به محیط یادگیری تعاملی 1 .
تقویت معلمان: آموزش یکی از چالش برانگیز ترین و مهمترین شغلهای جهان است.معلمان در تسهیل یادگیری کارا و
اثربخش تر کردن آن نقش موثری دارند و در آینده نیز این نقش راحفظ خواهند کرد.آنها کودکان را در مسیر دشوار
انتقال از کانون گرم خانواده به محیط نا آشنای مدرسه یاری می کنند و در رمز گشایی شکلهای خنده داری که الفبا
خوانده می شود به آنها کمک می کنند.جهان خارج را به داخل کلاس می آوند و کلاس را به جهان خارج می
برند.پیشرفت های عصر حاضر مشکلات آموزشی را تا حدودی کاهش داده است ولی مطمئنا موجبات رفاه و آسایش را در
معلمان فراهم نیاورده است،زیرا ، اهداف آموزش و پرورش پیچیده تر شده است و دیگر آموزش دادن بخشی از مهارتها
کافی نمی باشد.از معلمان انتظار میرود به دانش آموزان کمک کنند تا به سطوح بالایی از حیطه شناختی ازجمله،
خلاقیت،یادگیری مشارکتی و برقراری ارتباط میان یافته ها و مهمتر ازهمه چگونگی یادگیری دانش جدید و کاربرد آن در
موقعیت های نوین برسند. فهم ما از ماهیت یادگیری دگرگون شده است. برای اینکه یادگیری صورت بگیرد،یادگیرندگان
باید فعال باشند،یادگیری معنادار و واقعی و محیط یادگیری چالش برانگیز و نه استرس زا باشد. دانش به سرعت در حال
گسترش است و بخش عظیمی از آن همزمان برای معلمان و دانش آموزان در دسترس است، این واقعیت مسئولیت گریز
ناپذیری را برای معلمان قرار می دهد و آن ، اینکه دانش خود را به روز کنند و خود را در معرض کانالهای ارتباطی مدرن
قرار دهند. فن آوری اطلاعات امکانات نوینی را در اختیار آموزش و پرورش قرار داده است اما درعوض بر انتظارات مردم
9.under wood et all.1996
10.capel.2000
7
نیز افزوده، حالا معلمان باید یادبگیرند که چگونه با رایانه ها درکلاس درس مواجه شوند و آنها را به کارگیرند. چگونه با
دانش آموزان در دستیابی به حجم عظیم اطلاعات به ویژه از طریق اینترنت رقابت کنند و چگونه نرم افزارها و سخت
افزارها برای بهبود فرایندیاددهی، یادگیری استفاده کنند.)الکساندر دراکسلر. 19 ص (
یک پارادایم جدید
نیازها و مشکلاتی که آموزش و پرورش با آنها روبه رو است به وسیله فاوا ایجاد نشده اند که توسط آنها حل
شوند.رسیدن به هدف آموزش اثربخش،همه گیر،در همه جا و همه زمان برای کشورها؛ اگر نگوییم غیر ممکن ،بسیار
دشوار است.ناتوانی ما در مواجهه با این مشکلها متوجه خود ماست. زیرا ما به طور خطی یعنی استفاده از یک مدل یکسان
آموزش ، مثل مدرسه ای که در حصار فضا و زمان قرار گرفته است ، ولی در مقیاس وسیعتر فکر می کنیم. آنچه ما واقعا
به آن نیاز داریم این است که متفاوت با گذشته اما به صورت ریشه ای فکر کنیم. مدل آموزشی که برای عصر صنعتی
طراحی شده نمی تواند به طور اثر بخش موجب تقویت آموزشی در عصر اطلاعات باشد. با استفاده از فاوا باید بتوانیم
اجزای مدل سنتی را به اجزایی که مطابق با مدل نوین طراحی شده تغییر دهیم.آموزش نه دیگر یک موقعییت که یک
فعالیت است ، یک فعالیت یاددهی- یادگیری. این آخرین توجیه استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات برای آموزش
است.
جدول تحول، پارادایم جدید به نقل از دراکسلر 19
از به
یک ساختمان مدرسه
یک زیر ساخت دانش)مدارس،آزمایشگاهها،رادیو و ...(
کلاسها
یادگیرندگان انفرادی
یک معلم به عنوان فراهم کننده دانش
یک معلم به عنوان راهنما و تسهیل کننده
مجموعه کتابها و وسایل دیداری،شنیداری
چند رسانه ای ها)چاپ،صدا،تصویرو...(
پژوهش و فن آوری اطلاعات
یکی از کیفیتهای انسان پرورش یافته این است که روحیه پژوهشگری داشته باشد. به وجود آوردن چنین کیفیتی را با
کلاس آموزش رسمی نمی توان ایجاد کرد.)سلطانی، 16 (ولی از طریق پیاده سازی ساختار فن آوری اطلاعات افراد به
آن مجهز می گردند. اطلاعات خمیرمایه و اساس تحقیقات است، زمانی که فن آوری اطلاعات به راحتی اطلاعات را در
اختیار افراد قرار دهد و یا فن آوری اطلاعات افراد را احاطه کرده باشد آنها به شکل خود جوش رو به سوی پژوهش آورده
و رو حیه پژوهشگری تقویت می شود. پژوهش الکترونیکی موجب تقویت روحیه پژوهشگری در معلمان و فراگیران می
شود. تبدیل شدن کتابخانه های مدارس به کتابخانه های دیجیتال و الکترونیکی و مجازی زمینه دستیابی آنان را به انبوه
اطلاعات از داخل و خارج کشور فراهم می آورد. اشتراک مجلات الکترونیک توسط مدارس فرصت مناسبی را در
اختیارشان قرار می دهد بنابر این فن آوری اطلاعات در ابعاد زیر به تقویت روحیه پژوهشی معلمان و فراگیرا کمک می
کند:
- توانمندی به کار گیری اطلاعات در فراگیران تقویت می شود
- توانایی انتخاب اطلاعات تقویت می شود
8
- قدرت شناخت فراگیران و ... تقویت می شود
- 4 فراگیران معلمان و مدیران نسبت به اطلاعات حساس می گردند
- 1 پژوهش گروهی شکل می گیرد
مدیریت و فن آوری اطلاعات
اگر به این سخن هربرت سایمون توجه کنیم که مدیریت همان تصمیم گیری است به اهمیت و نقش فن آوری
اطلاعات و ارتباطات در مدیریت پی خواهیم برد چرا که تصمیم گیری فرایندی است که در آن اطلاعات نقش مهمی دارد
یعنی باید اطلاعات مورد نیاز تصمیم گیری فراهم شده تا بتوان اطلاعات را ترکیب و تصمیم گیری نمود. بنابراین فن
آوری اطلاعات موجب می گردد که افراد از بین اطلاعات تولید شده اطلاعات مربوط به تصمیم مورد نیاز را انتخاب ،
پردازش و مورد استفاده قرار دهند.
تحقیقات نشان داده است که آموزش افراد برای استفاده از تکنولوژی اطلاعات در اثر بخش مدیریت آنها ضروری است
و کسب مهارتهای کاربردی تکنولوژی نوین برای افراد سودمند بوده و بنابراین می تواند در تصمیم گیری آنها تاثیر به
سزایی داشته باشد.
با توجه به این مطالب، فن آوری اطلاعات در ابعاد زیر به تقویت مدیریت یا به بیان دیگر تصمیم گیری کمک می کند
مساله یابی و فرصت یابی که سنگ بنای تصمیم گیری استراتژیک است سریعتر و دقیقتر انجام می شود.
برنامه ریزی جامع و بهتری تدوین می شود
کیفیت تصمیمات افزایش می یابد
زمان تصمیم گیری به حداقل رسیده و خطای مدیران در شبکه پردازش اطلاعات سازمانی کاهش می یابد.
گرایش به سمت فرصتهای تصمیم گیری عاقلانه به وجود می آید
محیط و فن آوری اطلاعات
نحوه تعامل معلمان و فراگیران و نحوه اداره مدرسه برای یادگیری و پذیرش فن آوری اطلاعات بخشی از فلسفه
یادگیری است و از طرف دیگر مشارکت جامعه ممکن است والدین ،خانواده ها ،بنگاهها، صنعت، موسسات دولتی،
سازمانهای اجتماعی، مذهبی و حرفه ای را در بر بگیرد. ضمنا نباید از تاثیر محیطهای بین المللی غافل بود. نکته مهم این
است که پذیرش فرهنگ فن آوری اطلاعات و ارتباطات در اجتماع بر فرهنگ و جو مدرسه اثر گذاشته و در نهایت محیط
و فلسفه ها اساسا چگونگی ادغام فن آوری اطلاعات و ارتباطات را در یک مدرسه مشخص می نماید.
- بحث و نتیجه گیری:
در دنیای امروز تفاوتهای بسیاری با گذشته می توان یافت که این تفاوتها بسیار عمیق و گسترده هستند تا جایی که
در پزشکی، حقوق، حمل ونقل، ارتباطات و ... نمونه های بسیاری قابل ذکرند. از جمله این پیشرفتها و تحولات در
یادگیری و یاددهی و همچنین روانشناسی باید به دقت رصد نمود. امروزه دست یابی به منابع عظیم اطلاعات و تجربه
های علمی دیگران شاید به راحتی فشردن چند دکمه باشد و یا انتقال اطلاعات بین دو شخص یا دو سازمان نیز به همین
راحتی. حال که دنیای ما انسانها به سمت و سوی مجازی بودن پیش می رود ، تا آنجا که ما تمامی تجربه ها، دوستان،
اطلاعات و زندگی خود را به راحتی در یک کامپیوتر با خود حمل میکنیم و روزانه به آن می افزاییم پس باید از این نکات
مثبت برای یادگیری بهتر و یادگیری بیشتر بهره مند شد. لازمه همه اینها ابتدا برخورداری از سواد اطلاعاتی و سپس در
دسترس بودن امکانات است که به نظر می رسد زمان آن رسیده باشد تا فراگیران و آموزش دهندگان به عنوان انسانهای
9
با سواد تمامی به این ابزار مجهز گردند. و مشاهده می شود که پیشرفته ترین دولتها کسانی هستند که از این ابزارها
مفید و سودمند بهره می گیرند.
پیشنهاد می شود حال که فن آوری اطلاعات محیط ما را احاطه کرده ما ابتدا زیر ساختها را برای نشر این ابزارها
آماده کرده و سواد اطلاعاتی آن را به خصوص در میان نسل آموزش دهنده خود یعنی دبیران آماده کنیم و سپس نسل
جوان که خود بسیار با انگیزی در این راه قدم می گذارد آموزش دهیم که چگونه بهترین استفاده را داشته باشد. چرا که
این ابزارها چاقوی دو لبه ای هستند که در عین تمامی نکات مثبت ذکر شده متاسفانه نکات و آثار مخرب بسیاری نیز به
دنبال دارند. باشد که کشور ما دراین راه پیشرفتهای چشمگیری داشته باشد.
منابع
.الکساندر دراکسلر. وادی حداد.فن آوری برای آموزش،قابلیت ها پارامترها،چشم اندازها. ترجمه سرکار آرانی و علیرضا مقدم.نشرنی، چاپ دوم
19
. امام جمعه ، طیبه ، آموزش و پرورش در عصر اطلاعات، نشریه تکنولوژی آموزشی ،شماره 9 ، دوم آبان ماه 1
. بابایی،رقیه. اوقات فراغت و بهره گیری از فن آوری اطلاعات. پیوند.شماره های ، ، .تابستان 1
4. تیموریان،مریم. بهره گیری از دانش کامپیوتر در آموزش. خبرنامه انفورماتیک، شماره 19 ،اردیبهشت 1
1. دیلمقانی ،میترا.فن آوری اطلاعات در برنامه آموزشی کشورها،ماهنامه تکنولوژی آموزشی ،بهمن 1
9. عبادی ،رحیم.فن آوری اطلاعات و آموزش و پرورش،موسسه فرهنگی منادی تربیت، 1
3.کریم زاده،نازنین. بررسی تاثیر اینترنت بر رشد مهارتهای اجتماعی ،دوره ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه 13
1. ملایی نژاد، اعظم ،دانش جهانی،هوشمندی و آموزش و پرورش برای جامعه یادگیرنده ، ماهنامه پژوهش، شماره 4 ، شهریور 1
6.مرآتی علیرضا ، بررسی تاثیر اینترنت بررشد مهارتهای حرفه ای معلمان،دوره ارشد،دانشگاه آزاد واحد کرمانشاه، 13
. ره آورد نور، شماره 9 .» نگاه آسیب شناسی به مقوله اعتیاد اینترنت « .) 1 . محمدی، صابر.) 19
. ماسن، پاول هنری و همکاران.) 31 (. رشد و شخصیت کودک. )ترجمه مهشید یاسایی(. چاپ دهم. تهران: مرکز.__